Obrońca węzła małżeńskiego - kim jest i jaka jest jego rola?
W procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego obecny jest także obrońca węzła małżeńskiego. Kim jest i jaka jest jego rola?
Kim jest obrońca węzła małżeńskiego?
Obrońca węzła małżeńskiego pojawia się zawsze w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Jego obecność jest obowiązkowa i ma być gwarantem sprawiedliwego procesu. Sąd Kościelny wybiera go w pierwszej kolejności, wraz z osobami do trybunału orzekającego w danej sprawie. Aby zostać obrońcą węzła małżeńskiego, należy posiadać kierunkowe wykształcenie, z tytułem doktora, bądź z licencjatem prawa kanonicznego. Oczywiście obrońca musi również odznaczać się dobrą opinią.
Jego podstawową rolą jest przedstawienie argumentów i ustosunkowanie się do wszelkich zarzutów, opinii oraz dowodów w procesie. Zadaniem obrońcy - już jak wskazuje sama nazwa stanowiska - jest walka o obronę małżeństwa i przedstawienie argumentów przemawiających za brakiem decyzji o nieważności małżeństwa, czyli zachowaniu węzła małżeńskiego.
Jakie działania może podjąć obrońca węzła małżeńskiego?
Osoba ta swoje obowiązki może realizować na różnych etapach procesu, włącznie z wszczęciem procesu oraz zawnioskowaniem apelacji. Obrońca węzła małżeńskiego wydaje również swoją opinię w skardze powodowej, ustala zakres pytań do przesłuchania stron, a także ma możliwość uczestniczenia w samym przesłuchaniu podczas procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Jest upoważniony także do zapoznania się z aktami sprawy oraz dowodami zawartymi przez strony. Możliwe jest również zaproponowanie sędziemu kościelnemu uzyskania nowych dowodów, aby uzupełnić materiał.
Jedną z najważniejszych czynności obrońcy węzła małżeńskiego są przedwyrokowe uwagi do sprawy, odnoszące się do przedstawionego materiału dowodowego. Podaje wówczas wszelkie możliwe argumenty przeciwko stwierdzeniu nieważności małżeństwa. Wypowiedzi należą do tzw. dyskusji sprawy, a więc jednego z najszerszych części procesu, gdy strony także mają możliwość wypowiedzenia się i przedłożenia argumentów do obrony. Na dodatkowy głos może odpowiedzieć ponownie obrońca węzła małżeńskiego, bowiem w prawie kanonicznym to właśnie ta osoba może się wypowiedzieć jako ostatnia.
Ważną, niezaprzeczalną rolą obrońcy węzła małżeńskiego jest fakt, że ten nigdy nie może opowiedzieć się za stwierdzeniem nieważności małżeństwa kościelnego. Obrońca ma za zadanie przedłożyć kontrargumenty, a jeżeli takowe się jednak nie pojawią - co jest możliwe - w przypadku braku racjonalnych wniosków, może oficjalnie zdać się na sprawiedliwość Sądu Kościelnego.
