Proces skrócony o stwierdzenie nieważności małżeństwa - w 45 dni?
Proces skrócony o stwierdzenie nieważności małżeństwa - w 45 dni?
Proces stwierdzenia nieważności małżeństwa i związane z nim procedury zostały zreformowane przez Papieża Franciszka w 2015 roku. Reformata weszła w życie na mocy Mitis ludex Dominus lesus. To co jest najistotniejsze w zmianach to wprowadzenie procesu skróconego, czyli inaczej procesu 45 -dniowego. Jednak ta druga nazwa jest nieadekwatna, ponieważ nie można określić, ani założyć ile będzie trwał proces skrócony. Jednocześnie możemy zakładać, że proces o stwierdzenie nieważności w postaci procesu skróconego będzie trwał około 2-3 miesięcy.
Przyglądając się bliżej procesowi skróconemu oraz temu na czym on polega i kto może z niego skorzystać, można powiedzieć, że jest to duże udogodnienie dla osób, które starają się o stwierdzenie nieważności małżeństwa.
Proces skrócony (łac. processus brevior) wykorzystywany jest do orzekania w sprawach, w których nieważność małżeńska jest oczywista i niepodważalna. Reforma ma na celu przyspieszenie postępowania. W przypadkach, gdzie sprawa jest oczywista, orzekać ma biskup diecezji. Jednak, żeby proces mógł być przeprowadzony w takim trybie, muszą zaistnieć takie przesłanki jak:
- sprawę o stwierdzenie nieważności małżeństwa muszą wnieść wspólnie dwie strony albo jedna strona, ale za zgodą drugiej,
- sprawa musi być oczywista i wyraźnie udowodniona już w czasie składania skargi powodowej.
Proces skrócony będzie miał zastosowanie przede wszystkim w takich przypadkach jak:
- brak wiary, który może doprowadzić do błędu w odniesieniu do instytucji małżeństwa,
- niedługi czas pożycia małżeńskiego,
- aborcja, której dokonano w celu uniknięcia zrodzenia potomstwa
- trwanie w relacji pozamałżeńskiej w czasie zwierania małżeństwa lub tuż po ślubie,
- zatajenie znaczących okoliczności i faktów sprzed zawarcia małżeństwa tj. bezpłodność, choroby zakaźne, posiadanie potomstwa, dopuszczenie się przestępstwa,
- powód zawierania małżeństwa jest obcy małżeńskiej wspólnocie
- przemoc fizyczna przez którą wymuszono zgodę na małżeństwo
- dysfunkcja psychiczna udokumentowana przez lekarz
- nieoczekiwana ciąża kobiety
Warto jednak pamiętać, że ostateczna decyzja o zastosowaniu trybu procesu skróconego należy do władz kościelnych.
