Niezdolność z przyczyny natury psychicznej

Moja była żona zarzuciła mi w skardze powodowej "niezdolność z przyczyn natury psychicznej". Co to jest?

od p. Waldemara

Niezdolność z przyczyn natury psychicznej - definicja 

Nie jest to pojęcie łatwe do zdefiniowania, bo obejmuje ono szereg różnych zaburzeń, które – wraz z rozwojem medycyny i doktryny psychiatrycznej – nieustannie się rozszerzają.

Owa „niezdolność" składa się z trzech elementów:

• niemożliwość danej osoby do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich;
• źródło niezdolności w postaci przyczyn natury psychicznej;
• istotne obowiązki małżeńskie.

Czy każda niezdolność prowadzi do „rozwodu kościelnego"? 

Po pierwsze, taka niezdolność musi być „ciężka", czyli nieproporcjonalna do istotnych obowiązków małżeńskich, np. zaburzenie w postaci uzależnienia od alkoholu czy narkotyków. Dwie pozostałe cechy budzą spore wątpliwości, gdyż wskazuje się, iż „uprzedniość" (czyli konieczność wystąpienia uzależnienia od alkoholu czy narkotyków przed ślubem) nie jest wymagana, bo wystarczy bowiem, by niezdolność ta wystąpiła rzeczywiście w momencie zawierania umowy małżeńskiej. To samo należy powiedzieć o trzeciej cesze, czyli „absolutności", gdyż pojawiają się głosy odmienne i nie ma jednoznacznego stanowiska w tej kwestii.

„Przyczyny natury psychicznej" – co to takiego?​

Mówiąc najprościej, owa przyczyna musi stanowić stan patologiczny, możliwy do zdiagnozowania. Na przykład - uzależnienie od alkoholu czy narkotyków musi być możliwe do zbadania i wydania opinii psychologicznej. Niezdolność ta powinna się odnosić do struktury psychicznej danej osoby, niezależnie od jej przyczyny sprawczej, czyli od tego, czy powstała w sposób nabyty.

Sformułowanie „psychiczny", w odniesieniu do natury przyczyn niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, może być interpretowane jedynie w sensie poważnej patologii psychicznej, np.: alkoholizmu, narkomanii, nimfomanii, satyryzmu.

A co z „istotnymi obowiązkami małżeńskimi"?​

Wiemy, czym jest „niezdolność" i co oznacza sformuowanie: „z przyczyn natury psychicznej". Teraz musimy wskazać na ostatni element, czyli „istotne obowiązki małżeńskie'. Obejmują one dobro małżonków, dobro potomstwa, dobro wierności i dobro sakramentu.

Dobro małżonków dotyczy wzajemnych relacji pomiędzy małżonkami. Obejmuje zatem: obopólne oddanie się małżonków zarówno w sferze cielesnej jak i duchowej, ofiarne udzielanie się sobie przez strony, wspólną wymianę myśli oraz wzajemną pomoc w wypełnianiu własnych zadań. Generalnie chodzi tu o świadczenie pomocy sobie przez każdego z małżonków.

Z kolei dobro potomstwa - to spełnianie (w sposób ludzki) aktów małżeńskich skierowanych do zrodzenia potomstwa, ochrona życia poczętego, zachowanie przy życiu dziecka po urodzeniu, wychowanie potomstwa.

Dobro wierności – jak sama nazwa wskazuje – to bycie wiernym współmałżonkowi. Oznacza to, że małżonek nie może zdradzać drugiego małżonka.

Wreszcie, dobro sakramentu - to dochowanie współmałżonkowi dozgonności, inaczej dozgonne trwanie w związku małżeńskim.